Bursa Valiliği, ‘tarım arazilerinin ifrazı mümkün olmayan parçalara bölünmesi ve izinsiz yapılaşma’ sorunlarıyla ilgili önemli bir açıklamada bulundu.
Valilik’ten yapılan bilgilendirmede, şehrin kalabalığından uzaklaşarak dingin bir yaşam için kırsal mahallelerde mülk edinen vatandaşların, bunu fırsat bilen bazı çevrelerce ‘Toprak Koruma ve Arazi Kullanımı Kanunu’ aleyhine kaçak yapılaşmaya sevk edildiği, hobi bahçesi adı altında tarım arazilerinin tahrip edildiğinin belirlendiği ifade edildi.
YANILTICI BİLGİLERLE HAYALİ PARSEL SATIŞI
Valilik açıklamasında, 5403 Sayılı Toprak Koruma ve Arazi Kullanımı Kanunu’nun ilgili maddelerine istinaden, tarım arazilerinin geri dönüşü mümkün olmayacak şekilde kaybına sebep olanlara 3 yıla kadar hapis ve 100 günden bin güne kadar adli para cezası, tüzel kişi hakkında ise 50 bin TL’den 250 bin TL’ye kadar idari para cezası verileceği hükmü hatırlatıldı. Ciddi yaptırımlara maruz kalınmaması için bu tür oluşumlara müsaade edilmemesi, tespiti halinde ise ivedilikle ilgili kurumlara bildirimde bulunulması istendi.
Bursa Valiliği tarafından, ‘tarım arazilerinin ifrazı mümkün olmayan parçalara bölünmesi ve izinsiz yapılaşma’ ile ilgili önemli bir bilgilendirmede bulunuldu.
‘FİİLİ HİSSELER OLUŞTURULUYOR’
Bursa Valisi Mahmut Demirtaş imzalı uyarıda, Türkiye’de ve tüm dünyada yaşanan salgın hastalık dolayısıyla son zamanlarda vatandaşlarımızda kırsal mahallelerde mülk edinerek şehrin kalabalığından uzaklaşıp, dingin bir yaşam için yoğun talepler olmaya başladığı belirtilirken, bunu fırsat bilen bazı çevrelerin ise Bursa genelinde tüzel kişilikler (kooperatif, LTD. şirketi vb.) kurarak tarım arazileri satın aldığı, bu arazilerde 5403 Sayılı Toprak Koruma ve Arazi Kullanımı Kanunu kapsamında ‘tarım dışı kullanım izni’ almadan ve üzerinde imar planı yapılmadan kooperatif yönetimleri tarafından tescili mümkün olmayacak şekilde fiili hisseler oluşturduğunun gözlemlendiği kaydedildi.
‘YANILTICI BİLGİLERLE HİSSE SATIŞI YAPILIYOR’
Valilik açıklamasında; “Ayrıca, aynı çevrelerin kooperatif üyesi olarak hisse satın alınması durumunda, her bir hisse içine konteyner, tynhouse ve karavan gibi geçici veya kalıcı yapılar koyabilecekleri şeklinde yanıltıcı bilgilerle hisse satışı yapıldığı, hisselere tekabül eden alanların tel ve tahta çit ile bölünerek oluşturulan hayali parseller arasına yollar yapılarak, su ve elektrik hattı döşenerek imar parseli gibi pazarlandığı, dolayısıyla tarım arazilerinin kullanım bütünlüğünün bozulduğu, üretimden koparıldığı ve kanunun amacına aykırı olarak hobi bahçesi olarak kullandırılarak tarım arazilerinin tahrip edildiği ve kaçak yapılaşmaya neden olunduğu gözlemlenmektedir” denildi.
‘CİDDİ YAPTIRIMLARA MARUZ KALMAYIN’
Bursa Valiliği’nden yapılan açıklamada şu ifadelere yer verildi; “5403 Sayılı Toprak Koruma ve Arazi Kullanımı Kanunu’nun 21. maddesinde ‘tarım arazilerini, tescili mümkün olmayan fiili hisseler oluşturarak arazinin hisselere tekabül ettiği kabul edilen kısımlarının zilyetliğini, bir özel hukuk tüzel kişisinin faaliyeti kapsamında bu tüzel kişiyle üyelik veya ortaklık ilişkisi kurarak devretmek veya bu işlere aracılık etmek suretiyle arazinin bütünlüğünün bozulmasına ve amacı dışında kullanılmasına sebebiyet verenlere bir yıldan üç yıla kadar hapis ve yüz günden bin güne kadar adli para cezası verilir. Ayrıca bu tüzel kişi hakkında elli bin TL’den iki yüz elli bin TL’ye kadar idari para cezası verilir. Tarım arazisinin bütünlüğünün sağlanması ve tarımsal üretime uygun duruma getirilmesi halinde, bu fıkra uyarınca kamu davası açılmaz, açılmış olan kamu davası düşer, mahkum olunan ceza bütün sonuçlarıyla ortadan kalkar’ hükmü bulunmaktadır. Yine, Tarım ve Orman Bakanlığı tarafından çıkarılan 5403 Sayılı Toprak Koruma ve Arazi Kullanımı Kanunu’na dayanılarak çıkartılan Tarım Arazilerinin Korunması Kullanılması ve Planlanmasına Dair 2023-6 No’lu Genelgenin 18. madde 4. fıkrasında; ‘Tarım arazilerini, tescili mümkün olmayan fiili hisseler oluşturarak arazinin hisselere tekabül ettiği kabul edilen kısımlarının zilyetliğini, bir özel hukuk tüzel kişisinin faaliyeti kapsamında bu tüzel kişiyle üyelik veya ortaklık ilişkisi kurarak devretmek veya bu işlere aracılık etmek suretiyle arazinin bütünlüğünün bozulmasına ve amacı dışında kullanılmasına sebebiyet verenlere bir yıldan üç yıla kadar hapis ve yüz günden bin güne kadar adli para cezası verilir. Bu fıkra kapsamında yer alan fiilleri işleyen özel gerçek ve tüzel kişiler hakkında Cumhuriyet Savcılığı’na suç duyurusunda bulunulur’ denilmektedir. Aynı genelgenin 18. madde 5. fıkrasında; ‘Dördüncü fıkradaki tüzel kişi hakkında, bu fiili işlediği arazinin büyüklüğü 0 ile 0,5 hektarı için elli bin Türk Lirası, 0,5 ile 2 hektarı için yüz bin TL, 2 ile 5 hektarı için yüz elli bin TL, 5 ile 10 hektarı için iki yüz bin TL, 10 hektardan fazlası için iki yüz elli bin TL idari para cezası verilir. Söz konusu tarım arazisinin doğal yapısının kazı-dolgu veya yapılaşma ile bozulan kısmı için ise birinci fıkra hükümleri uygulanır’ denilmektedir.
Yukarıdaki bilgiler ışığında tarım arazilerinin geri dönüşü mümkün olmayacak şekilde kaybına sebep olunmaması, üretimden uzaklaştırılarak arazi tahribatına sebebiyet verilmemesi, bilinçli veya bilinçsiz hisse satın almak suretiyle kooperatif üyesi olan vatandaşların ciddi yaptırımlara maruz kalarak mağduriyet yaşamaması için bu tür oluşumlara müsaade edilmemesi, tespiti halinde ivedilikle ilgili kurumlara (il/ilçe tarım ve orman müdürlüklerine, ilgili belediyelere), ilgili kolluk birimlerine (jandarma çevre timleri)) bildirimde bulunulmalıdır.”
