Köy, Bulgaristan’ın Razgart, Silistre ve Kırcaali bölgelerinden gelen 93 muhacirleri tarafından kurulmuş.
İlk gelenler; Uzun Hasan, Koca Osman, Çavuşoğulları İlk adı Akhisar olan köy, bir süre Kestelek Köyü’nün Cumhuriyet Mahallesi olarak anılmış. Camandar Köyü, Balat Deresi ile Kocaçay’ın birleştiği yerde kurulmuş. Cem kelimesinin anlamı birleşme olduğu için önce Cemandır diye söylenmiş, günümüzde Camandar olarak söylenmekte.
Köyde 60 hanede 150 kişi yaşıyor. Köy kahvesi belediyeye ait, Camandar Mahallesi misafirhanesi olarak kullanılıyor. Köyde okul kapanmış. 5 öğrenci Devecikonak İlkokulu’na taşınıyor. Köyde çok emekli var. Kestelek Bor madeninden emekli olmuşlar. Madende çalışanlar da var. Köy camisi 1960 yılında Bük Köyü’nden getirilen Bük taşı ile yapılmış. Minare de Bursalı Süleyman Usta tarafından yapılmış.
Geçim kaynakları: Hayvancılık 100 inek, 100 koyun besleniyor. Çiftçilik: Silajlık mısır, buğday, arpa ekiliyor. Ayrıca son yıllarda ceviz fidanı dikimi artmış. Köyde 1500 dönüm ekilen arazi var. 250 dönün de mera var.
Kıbrıs gazisi Hüseyin Bayram 1973 Kıbrıs Barış Harekâtına katılmış. Bolu Komando alayından Beşparmak Dağları eteklerindeki buğday tarlalarına paraşütle atlamış. Çatışma anında arkadaşını kurtarayım derken ensesinden yaralanır. Hastaneye kaldırılır. Tedavi sonunda köyüne geri döner.
Fahrettin Durmuş’un evinde çardak bıçkısı vardı. Kalas biçilirmiş. Osman Yüksel’in evinin bahçesinde bulgur kayası, koçandan mısırı ayıran mısır makinesi var. Makine kol gücü ile çalışıyor.
Hüseyin Bayram’ın evinin önünde selektör vardı. 1950’li yıllarda dedesi Hüseyin Bayram Balıkesir’den almış. Çardakbelen’e kadar kamyon ile getirir, oradan öküz arabası ile Camandar’a getirilir.
Yıllarca tohumluk buğdaylar kol gücü ile çalışan selektörde hazırlanır. Köyde kapı kapı gezdirilir, 20 teneke buğday temizlenince bir teneke hak alınırdı. Misafirhanenin köşesinde Orhan Sarıkaya’nın oluşturduğu kitaplık var. 2022 yılında oluşturulan kitaplıktan köy halkı ve gençler yararlanıyor.
Köye ulaşım Çaltılıbük minibüsleri ile sağlanıyor. İlçeye gidiş 26 TL.
1980’li yıllarda delikanlı başı Cevat Bıyıklı Bursa’dan bayrak için bez alır. O zaman köyde biçki-dikiş kursu öğretmenine teslim eder. Türk bayrağı dikilir. Bayrak gelin alıcılarda, asker uğurlamalarında, hacı karşılamalarda kullanılıyor.
İki yıldan beri Döllük-Hacıali-Camandar birlik beraberlik futbol turnuvası düzenlenmiş. Maçlar Döllük futbol sahasında oynanıyor.
KAYNAK KİŞİLER: Nurettin Bayram Mahalle Muhtarı, 1960 doğumlu, emekli, ilkokul mezunu 1. Dönem muhtar. Semih Bıyıklıoğlu 1997 doğumlu, Camandar Dernek Başkan Yardımcısı. Hayrettin Durmuş, 1962 doğumlu, ilkokul mezunu, emekli. Osman Yüksel 1970 doğumlu, ortaokul mezunu, emekli. Fahrettin Durmuş 1955 doğumlu, emekli. Hüseyin Bayram1953 doğumlu, Kıbrıs gazisi. Selim Çapkın 1960 doğumlu, emekli. Cevat Bıyıklı 1954 doğumlu
