YEMEK YEME ADABI

İmam Gazali hazretleri, Kimya-ı Saadet isimli eserinde yiyecek kimsenin riayet etmesi gereken bazı adabı şöyle zikretmiştir.

Yemeğe başlamadan önce elini ve ağzı yıkamalıdır. Acıkmadan yememeli ve mideyi tam dolduracak kadar yemekten de uzak durmalıdır. İştahı varken yemeği bırakan kimse hekime muhtaç olmaz. Bir hadis-i şerifte, “İnsan midesini üçe taksim etmeli; ikisini yemek ve su ile doldurursa bir kısmını nefes almak için bırakmalıdır” buyurmuştur.

Yemek hususunda çok fazla külfete girmemeli hazırda ne bulunursa onu yemelidir. “Yemeğin en hayırlısı hazırda olanıdır” denilmiştir. Mümkün oldukça yalnız yememelidir.

Yemeğe besmele-i şerife ile başlamalıdır. Hatta sofrada unutan varsa hatırlatmış olmak için besmele, biraz sesli çekilebilir. Sağ elle yemeli, yemeğe tuz ile başlayıp tuz ile bitirmelidir. Zira tuz, açlığı teskin eder. Lokmayı küçük alıp iyice çiğnemeli, birini yutmadan diğerine el uzatmamalıdır. Hiçbir yemeği beğenmemezlik etmemelidir.

Ortaya konulan yemeklerde önünden yiyip, kimsenin önüne el uzatmamalıdır. Ancak içerisinde birkaç türlü yemiş veya meyve bulunan tabağın diğer taraflarından almakta beis yoktur.

Kaşık, kâse vesair şeyleri ekmeğin üstüne koymamalı, ekmekle elini ve ağzını silmemelidir. Yemeğe üflememeli, soğuyuncaya kadar beklemelidir. Hurma, erik ve benzeri meyvelerin çekirdeklerini, içinde meyve olan tabağa atmamalı, elinde de biriktirmeyip sofranın bir kenarına bırakmalıdır. Su bardağı sağ eline alıp besmeleyle yavaş yavaş içmeli, suyu ayakta yahut yatarken içmemelidir.

Suyu üç yudumda içmek sünnettir, sonunda da ‘Elhamdülillah’ demeyi ihmal etmemelidir.

Yemekten ekmek ufağı dökülmüşse toplayıp yemelidir. Yemeğin sonunda, ihsan ettiği nimetlerden dolayı Cenabı Hakk’a hamd etmeli, yemek duası yapmalıdır, Sofradan kalkınca eli ve ağzı güzelce yıkamalıdır.

Rahman ve Rahim, Kadir ve Muktedir, Gaffar ve Settar olan Allah’a emanet olunuz. Cuma günümüz mübarek olsun. Rahmeti, bereketi, nuru, feyzi, huzuru, mutluluğu hepimizin üzerine olsun inşallah.